زمینه و هدف: در روند ارزیابی میزان خیشومی‏شدگی گفتار بیماران، آگاهی از اطلاعات خیشومی‏شدگی هنجار در گفتار افراد بهنجار حائز اهمیت است. هدف این مطالعه بررسی میزان خیشومی‏شدگی در گفتار کودکان بهنجار ۵/۶-۵/۳ ساله فارسی‏زبان و تأثیر سن بر آن ‏بود.

روش بررسی: در این پژوهش مقطعی‏ـ‏مقایسه‏ای میزان خیشومی‏شدگی در گفتار ۱۱۲ کودک شامل ۵۷ دختر و ۵۵ پسر، ۵/۶-۵/۳ ساله مورد بررسی قرار گرفت. پس از غربالگری شنوایی و ارزیابی گفتار کودکان، آزمودنی‏هایی که واحد شرایط بودند، وارد مطالعه شدند. نمونۀ گفتار با اجرای آزمون تقلید و تکرار جمله (۱۴ جمله دارای هم‏خوان دهانی و ۳ جمله دارای هم‏خوان خیشومی) جمع‏آوری و اندازۀ خیشومی‏شدگی به‏وسیلۀ دستگاه نیزال‏ویو محاسبه شد. سپس داده‏ها با استفاده از آزمون‏های آماری اسپیرمن، t و فریدمن مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفتند.

یافته‏ها: براساس یافته‏های پژوهش میانگین خیشومی‏شدگی در جملات خیشومی ۲۵/۴۶ درصد، جملات سایشی ۶۷/۴۳ درصد، انسدادی‏ـ‏سایشی‏ها ۴۱/۴۳ درصد و در جملات انسدادی ۲۱/۴۲ درصد بود. میزان خیشومی‏شدگی گفتار در دختران بیشتر ولی تفاوت معنی‏داری با پسران نداشت ولی در جملات انسدادی(۰/۰۳۷=p) سایشی(۰۳۶/۰=p) و خیشومی(۰۳۲/۰=p) در گروه‏های سنی مختلف تفاوت معنی‏داری داشت و با افزایش سن، مقادیر افزایش داشته‏اند.

نتیجه‏گیری: یافته‏های حاصل از این پژوهش اطلاعات مفیدی را در خصوص میزان خیشومی‏شدگی گفتار در کودکان طبیعی ۵/۶-۵/۳ ساله فارسی‏زبان فراهم کرده است. به‏علاوه نشان می‏دهد که میانگین میزان خیشومی‏شدگی می‏تواند در جملات دارای شیوۀ تولید یکسان متفاوت باشد و تحت تأثیر وجود یا عدم هم‏خوان‏های خیشومی و حتی سن قرار داشته باشد.